Địa chỉ IP (IP viết tắt của Internet Protocol - giao thức Internet) là số định dạng cho một phần cứng mạng, các thiết bị sử dụng địa chỉ IP để liên lạc với nhau qua mạng dựa trên IP như mạng Internet.
Hầu hết các địa chỉ IP có dạng như sau: 192.168.1.1, đây là địa chỉ IPv4. Một số địa chỉ IP khác có dạng: 2001:4860:4860::8844, đây là địa chỉ IPv6.
Địa chỉ IP cung cấp nhận dạng cho một thiết bị mạng, tương tự như địa chỉ nhà riêng hoặc doanh nghiệp. Các thiết bị trên mạng có các địa chỉ IP khác nhau.
Ví dụ, nếu gửi một kiện hàng cho bạn bè ở một nước khác, bạn cần phải biết địa chỉ chính xác, không thể chỉ ghi tên và mong chờ gói hàng đó sẽ đến tay bạn bè của bạn được. Bạn cần phải ghi địa chỉ cụ thể bằng cách tra cứu trong danh bạ điện thoại. Quy trình gửi dữ liệu qua mạng cũng tương tự như như ví dụ trên. Tuy nhiên, thay vì sử dụng danh bạ điện thoại để tìm địa chỉ của họ, máy tính sẽ sử dụng các máy chủ DNS tìm kiếm một tên máy (Hostname) để tìm địa chỉ IP của nó.
Ví dụ, khi nhập một trang Web vào trình duyệt chẳng hạn như hnvietnam.vn, yêu cầu tải trang này được gửi đến các máy chủ DNS tìm kiếm tên máy chủ (hnvietnam.vn) để tìm địa chỉ IP tương ứng của nó. Nếu không có địa chỉ IP đính kèm, máy tính sẽ không có "đầu mối" để tìm kiếm.
Có hai phiên bản IP là IPv4 và IPv6. IPv4 là giao thức cũ và IPv6 là phiên bản được nâng cấp. Lý do khiến IPv6 thay thế cho IPv4 là nó có thể cung cấp một số lượng lớn các địa chỉ IP hơn IPv4.
Ngay cả khi đã được nghe nói về các địa chỉ IP trước đây, nhưng nhiều người không biết có bao nhiêu loại địa chỉ IP cụ thể. Mặc dù tất cả các địa chỉ IP được tạo thành từ các số hoặc chữ nhưng không phải tất cả địa chỉ IP đều được sử dụng cho cùng một mục đích.
Các loại địa chỉ IP:
Mỗi loại địa chỉ IP có thể là địa chỉ IPv4 hoặc địa chỉ IPv6.
Địa chỉ IP riêng được sử dụng "bên trong" một mạng, giống như mạng chạy ở nhà. Các loại địa chỉ IP này được sử dụng để cung cấp cho các thiết bị cách giao tiếp với Router và tất cả các thiết bị khác trong mạng riêng. Các địa chỉ IP cá nhân có thể được thiết lập thủ công hoặc được router chỉ định tự động.
Địa chỉ IP công cộng được sử dụng "bên ngoài" mạng và được chỉ định bởi ISP. Đó là địa chỉ chính mà mạng gia đình hoặc doanh nghiệp sử dụng để giao tiếp với các thiết bị kết nối mạng khác trên toàn thế giới (tức là Internet). Nó cung cấp đường truyền cho các thiết bị trong nhà, ví dụ để tiếp cận ISP, cho phép chúng thực hiện các công việc như truy cập trang Web và liên lạc trực tiếp với máy tính của người dùng khác.
Cả hai địa chỉ IP riêng và địa chỉ IP công cộng đều có thể là địa chỉ IP động hoặc tĩnh. Một địa chỉ IP được gán bởi một máy chủ DHCP là một địa chỉ IP động. Nếu thiết bị không bật hoặc không hỗ trợ DHCP thì địa chỉ IP phải được gán thủ công, trong trường hợp đó địa chỉ IP này được gọi là địa chỉ IP tĩnh.